[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Alex Ross, Reszta jest hałasem. Słuchając dwudziestego wieku

RODZIAŁ I – ZŁOTY WIEK.

Strauss, Mahler i fin de siècle

·         Richard Strauss i Mahler

·         Muzyka jako medium wyrażając konflikt, walkę przeciwieństw

·         Richard Strauss – opera Salome (historia biblijna: taniec Salome przed Herodem, prośba o głowę Jana Chrzciciela

Ryszard I i III

·         Richard Wagner Tristan i Izolda, Śpiewacy norymberscy i Tetralogia, Pierścień Nibelunga, Parsifal

·         Ryszard I – Richard Strauss, Ryszard III – Richard Wagner

Der Mahler

·         Różne odniesienia w symfoniach: od mszy renesansowych po marszowe pieśni żołnierskie

Nowy świat

·         Do Ameryki przyjeżdżają z Europy muzycy, dyrygenci, śpiewacy

·         Słuchanie muzyki klasycznej jest oznaka statusu społecznego

·         Elektryfikacja muzyki – telharmonium

·         Wizyta Straussa, Pacciniego i Wagnera w Nowym Jorku

ROZDZIAŁ II – DOKTOR FAUST

Schönberg, Debussy i atonalność

·         Schönberg – prekursor muzyki atonalnej

·         Współczesny kryzys muzyki poważnej

Wiedeń 1900

·         Teksty Thomasa Manna na temat współczesnych mu sławnych postaci

·         Atak na kicz

·         Modernizm, wiedeńska awangarda, dekdentyzm

Paryż 1900

·         Franz Liszt – pierwsza muzyka atonalna, poza systemem dur-moll

·         Debussy – szeroki zainteresowania; kompozytot muzyki atonalnej

·         Tworzy dramaty muzyczne

Schönberg

·         Początkowo artysta pisze dzieła bogate brzmieniowe, „secesyjne”

·         Kontakt z Mahlerem, Straussem

·         Inspiracja poezją, sztuką

Skandal

·         I Kwartet smyczkowy, I Symfonia kameralna, II Kwartet - wzbudziły kontrowersyjne oceny

·         Powszechna niechęć do kompozytora

Atonalność

·         Przeznaczenie – doprowadzić słuchaczy do szału

·         Śmierć tonalności: Teoria harmonii Schönberg, 1911

Uczniowie

·         „Szkoła wiedeńska” Schönberga – uczeń Webern, Berg

Wozzeck

·         - historia pewnego żołnierza napisana przez Büchnera, tekst wykorzystał Berg

·         Czasy I wojny światowej

ROZDZIAŁ III – TANIEC ZIEMI

Święto, folk i le jazz

·         Skandaliczny koncert Baletów Rosyjskich Sergiusza Diagilewa

·         Święto wiosny Strawińskiego – budzi zachwyt wśród widowni

W pogoni za realizmem: Janáček, Bartók, Ravel

·         Percy Grainger i próba odtworzenia muzyki ludowej

·         Janáček – badania na Węgrzech, obserwacje języka mówionego, słuchanie brzmień natury

·         Bartók i obserwacje autentycznego folkloru węgierskiego

·         Ravel – najbardziej francuski kompozytor

Strawiński i Święto

·         Inspiracje folklorem, choć nie tak duże jak u węgierskich kompozytorów

·         Protekcja Diagilewa

Wojna

·         „Patriotyczna gorączka”

·         Kontrowersje wokół Święta wiosny

Les Six i Le jazz

·         Les Six: Poulenc, Milhaud, Honegger, Durey, Tailleferrre, Auric

·         Grupa francuskich kompozytorów komponujących po wojnie

·         Grupa Sześciu pisze „muzykę dnia codziennego”

·         Paryski zachwyt nad jazzem – trwał ok. 3 lata

Polityka stylu

·         Mahler: pomysł utworzenia Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej

·         Odbywają się festiwale muzyczne

·         Religijne utwory Strawińskiego